İnsan zekasını, bilişsel zeka ve duygusal zeka olarak iki gruba ayırabiliriz. Bir kişinin bilişsel zekası (IQ) ne kadar yüksek olursa olsun, bazı durumlarda normal IQ’ya sahip kişiler, yüksek IQ’lara oranla daha iyi performans sergiledikleri görülmüştür. Bu durumun temel sebebi, duygusal zekanın ortaya koyduğu farktır. Duygusal zeka (EQ) , kendimizde ve çevremizdeki duygularla başa çıkabilme becerisi olarak tanımlanır. Duygusal zekası yüksek olan bireyler, çevresindeki kişilerin duygularını daha iyi algılarlar ve empati duyguları çok yüksektir. Duygusal zeka iş hayatında en az IQ kadar önemli bir yere sahiptir.
EQ’su yüksek olan bireyler, kendilerini ve duygularını oldukça iyi tanır. Duyguları ve düşünceleri kişinin kendi davranışlarının nasıl etkilediğini farkına varırlar. Aynı zamanda bu davranışlarını kontrol eder ve hayatlarında gerçekleşen yeniliklere oldukça hızlı bir şekilde adapte olurlar. Kendi öz farkındalıklarının dışında, çevresindeki kişileri de oldukça iyi tanıyarak, davranışlarını ve ruh halini iyi bir şekilde kavrarlar. Çevresindeki kişilerin duygularını, endişelerini anlayarak onlara yardımcı olmaya çalışırlar. Kısaca, EQ sizin tüm davranışlarınızı ve yetilerinizi oluşturarak tüm hayatınızı etkilemektedir.
Duygusal Zeka Nasıl Geliştirilir?
Duygusal zekanın, IQ ile farkı; EQ’nun geliştirilebilir bir halde olmasıdır. EQ beynin esnekliği ile alakalıdır, bu sebeple kendinizi geliştirdiğiniz takdirde duygusal zekanız gelişir. Duygusal zekanızı geliştirmek istiyorsanız, disiplinli bir şekilde düzenli olarak pratik yapmalısınız. Öncelikle öz farkındalığınızı yaratmalısınız ve anda kalmalısınız. Çevrenizdekileri farkına vararak, karşı empati yeteneğinizi geliştirmelisiniz. Gerçeklikten uzaklaşmamalısınız. Çevrenize ve kendinize karşı duygularınızı kapsayan bir eleştiri yapmalısınız. Herhangi atlatılması güç bir durumla karşılaştığınızda, yıkılmadan daha güçlü durarak sorunun üstüne gitmelisiniz. Çevrenizdekilere ve kendinize karşı sürekli olarak pozitif yaklaşmalısınız.
Çalışma Hayatında Duygusal Zekanın Yeri
İş hayatında farkında olmadan, sürekli bir karar alma halinde olabilirsiniz. Tüm bu kararları aslında duygusal zekanız ile alıyorsunuz. Karar aldığınız duygusal zekanızı farkına vardığınızda, çalışma arkadaşlarınızla daha uyumlu bir hal alırsınız. EQ, kısıtlı zamanlarda ve stres altında, çalışma arkadaşlarınızla olan ilişkilerinizi ifade eder ve çıkan sorunları iyi bir şekilde çözerken ortaya çıkan bir durumdur.
Duygusal zekası yüksek olan kişiler baskı anlarını sakin ve başarılı bir şekilde yürütür. Kendilerini ifade etmekte zorlanmazlar ve açıkça belirtirler. Çalışan arkadaşlarının saygılarını, duygusal zekaları ile kazanırlar. Çevresindeki insanları, doğrudan etkilerler ve saygılarını kolaylıkla kazanırlar. Eksik kaldıkları durumlarda yardım almaktan çekinmezler. Karşılaştığı insanlara karşı veya karşılaştığı durumlara karşı vereceği duygusal tepkileri daha önceden bilirler. Karşılaştıkları durumlarda doğru sonuçlar almak adına, nasıl konuşmaları gerektiğini iyi bilirler. İş görüşmelerinde, gerekli gördükleri takdirde kendisini, ekibi ve karşı tarafı iyi bir şekilde yönetirler. Performans düşüklüğü yaşamamak için sürekli kendilerini motive etme halindelerdir. Hangi durumda olurlarsa olsunlar, sürekli pozitif bir ruh hali içindedirler.
Çalışma Hayatında Düşük Duygusal Zekanın Getirdikleri
Düşük EQ’ya sahip kişiler çalışma ortamında diğer bireylere göre daha pasif kalırlar. İletişim kurmakta zorlanarak agresif yapıdadırlar. Çalışma arkadaşları tarafından yapılan eleştiriye açık değillerdir ve aksi bir durum yaşandığında kendisini, arkadaşları tarafından seçilen bir kurban olduğunu düşünür. Öz eleştiri yapmazlar ve aynı şekilde çevresinden gelen geri bildirimlere tahammülleri yoktur. Düşük duygusal zeka, performansı etkiler ve başarısızlığı beraberinde getirir.
