Duyguları yönetmek, yönlendirmek ve dengeyi korumak çoğu zaman zordur. Mantık ile duyguları dengede tutmamak çoğu zaman hem iş hem de özel yaşam içerisinde kaos yaşanmasına neden olur. Mantıklı kararlar almak isterken duyguların ön plana çıkmasına, duygusal kararlar alırken de mantığınızı durdurmaya çalışmak, büyük bir özveri ister. Eğer mantığınızı ve duygularınızı kontrol altında tutmayı öğrenirseniz, hayatınızı da kontrol altında tutmuş olursunuz. Bir başkasının sizi kontrol etmesine izin vermezsiniz.
Öncelikle şunu bilmelisiniz, insanlar duygusal zekaya da sahiptir ve bir alanda başarılı olmak istiyorsanız duygusal zekanızı da kullanmanız gerekir. Hayatta sadece mantıkla ya da duygularla hareket etmek hiçbir zaman doğru değildir. İnsanın üretken, yaratıcı, girişimci, mutlu ve verimli olabilmesi için mantık kadar duygulara da ihtiyaç vardır. Başka bir şekilde ifade etmek gerekirse hayatınızı tam anlamıyla yaşamanız için duygularınızı da kullanmalısınız.
“Duygusal zeka, hayattaki başarının % 80’ini oluşturur.” – Daniel Goleman
Hedef belirlerken önceliğiniz hayal kurmaktır. Peki hayal kurarken devreye duygusal zekanız mı girer yoksa mantığınız mı? Duygusal zeka, mantığı tetikleyerek sizlere hedefler oluşturmanızı sağlar. Hedefinize doğru adım adım ilerlerken size hırsı, azmi, kararlığı veren şey duygusal zekanızdır. Peki bu zekayı kullanmak isterken duyguları yönetmek nasıl olmalıdır?
1. Duygular İkiye Ayrılır: İyi ve Kötü Duygular
Genel olarak insanlar duyguları yalnızca iyi bir şekilde bilmek, hatırlamak isterler. Oysa herkesin sahip olduğu kötü duygular da vardır. Dolayısıyla her iki duygu türünü de kabullenmek gerekir. Sinirli biri olmanız öfke ve sevgiden gelir. İki zıt duygu birleştiğinde ortaya karakteriniz çıkar. Kendinizi olduğunuz şekilde kabullenebilmeniz için tüm iyi ve kötü duyguları da kabullenmeniz gerekir.
Herhangi bir tehditle ya da sorunla karşılaştığınız zaman korkuyu hissetmek, endişe ya da kaydı duymak vereceğiniz en normal tepkidir. Çünkü bu tepki, aldığınız tehdit ya da sorun karşısında oluşturduğunuz yanıttır. Bunu savunma mekanizmanız devreye sokar. Kendinize neden korktuğunuz ya da endişe duyduğunuz hakkında kızmamanız gerekir. Püf nokta bu duyguları kontrol altında tutmaktır. Korkabilirsiniz, bu normal fakat bir dahaki sefere bu korkuyu nasıl yorumlamanız gerektiğini öğrendiyseniz.
İlgili İçerik: Hayatınızdaki Tüm Üzüntüler İçin: 3’e 1 Kuralı
2. İliklerinize Kadar Hissedin
İnsanların bir diğer yaptığı hata, duyguları gerçekten yaşamamaktır. Üzüldüyseniz ağlayın, kırıldıysanız bağırın, sinirlendiyseniz söyleyin. Duyguları yönetmek için onları açığa çıkarmak gerekir. “Herkesin içinde ağlamaktan utanıyorum” diye bir şey olmamalıdır hayatınızda. Çünkü ağlamak bir tek size özel değildir. Herkes ağlayabilir. Herkes gözyaşı dökebilir.
Eğer duygularınızı sürekli olarak içinize atar ve bastırırsanız bir süre sonra o duygular ile mücadele etmeniz ve kontrol altında tutmanız zorlaşır. Sonunda da bir noktadan patlak verirseniz. Bir lastiği hiç durmadan şişirmeye devam ederseniz ne olur? İşte duygu patlaması da buna benzer. Dolayısıyla kendinizi iyi bir şekilde ifade etmek istiyorsanız duygularınızı saklamayın. Gereken yerde gerektiği şekilde duygularınızı insanlara, çevrenizdeki bireylere yansıtın.
3. Duyguları Yönetmek Dikkatli Olmaktır
Duygularınızı kontrol altında tutmak istiyorsanız dikkatli olmalısınız. Ağlanacak yerde gülüyor, gülünecek yerde ağlıyorsanız burada bir problem olduğunu sezmelisiniz. Duygusal zeka üzerine pek çok çalışması bulunan Daniel Goleman, “Dikkat, duyguyu düzenler” demiştir. Hislerinizi kontrol altında tutmak istiyorsanız, dikkat etmeniz gereken bazı noktalar olduğunu bilmelisiniz. Eğer bir şeyler farklılaşıyor ya da hislerinize odaklanamıyorsanız, kendinizi gözlemlemeyi denemelisiniz. Nerede, ne şekilde davrandınız? Davranışınız doğru muydu? Kendinize bu soruları sormalısınız.
Kendinizi keşfetmenin en iyi yollarından biri de nerede, hangi olay ve durum karşısında ne hissettiğinizi bilmektir. Bu nedenle hislerinizi ve kendinizi eleştirmekten kaçınmamalısınız. Çoğu zaman mantıksız ya da dengesiz davranıyorsanız eğer, bu henüz da duygularınızı ve kendinizi tanımadığınızı gösterir.
