Eleştirilmek her zaman kötü müdür? Her olumsuz cümle eleştiri midir? Eleştiri nedir? Eleştiri, “bir insanı, bir konuyu, bir yapıtı, doğru ve yanlış yönlerini bulup göstermek ereğiyle inceleme işi”dir.
Olumlu ve doğru yönlerimiz için duyduğumuz eleştirileri, iltifat ile karıştırıyoruz. Bu zamana kadar herhangi bir istisna görmediğime neredeyse eminim. Eleştiriler insanlar tarafından daima kötü algılanıyor. Çoğu insanın eleştiri tanımı, “bir konunun olumsuz yönlerini, iğneleyerek, ima ederek, direkt söyleyerek vs. yüzüne vurmak” şeklinde oluyor. Çünkü algı böyle şekilleniyor.
Bu doğru bilinen koca bir yanlış, doğru kullanıldığı takdirde, hayatımızda köklü değişikliklerin kapısını aralayacaktır. Öncelikle eleştirinin tanımını doğru algılamak, sonrasında ise her insanın eleştiriye ihtiyaç duyduğu anların olduğunu fark etmek gerekiyor.
İş Hayatında Eleştiri
Eleştirinin sosyal hayatta da önemi yadsınamaz ancak iş hayatında daha geliştiricidir. İş arkadaşlarınız, patronunuz ya da diğer çalışma arkadaşlarınızın söylediklerine ne kadar dikkat ediyorsunuz? Eleştirildiğiniz takdirde yanlış yaptığınızı, yeteri kadar iyi olmadığınızı ya da iş hayatınızın bitmek üzere olduğunu düşünüyor olabilirsiniz. Bu durum sürekli tekrarlanır ve siz harekete geçmezseniz, kendinizi haklı çıkarır, işinizin bitişine yaklaşırsınız.
İyi ya da kötü her eleştiriyi pozitif algıladığınız zaman harekete geçmeye başlarsınız. Uzmanlara göre eleştiriyi pozitif algılamak, kişisel gelişimi sağlamaktadır. Hepimiz iş hayatında yaşadığımız zorluklara karşı güçlü durmak zorundayız. Hatta işimizi tüm zorluklara rağmen daha iyi yapabilmek için emek, zaman ve kendimizi harcarız.
Eleştirileri Kişisel Gelişime Çevirmek
Eleştiriler saldırı değildir!
Biri sizi eleştirdiğinde ya da geri bildirim paylaştığında çoğunlukla yanlış anlar ve saldırı altında hisseder, savunmaya geçeriz. Daha üst yerlerden gelen geri bildirimlerle de panik oranımız artar. Sakin olun, kimse saldırmıyor. Size “Yine geç kaldın” gibi geri bildirimleri bir kenara not edin ve sizin için anlamını yanına mutlaka yazın. Bu sayede, önemsiz ve abartı olduğunu düşündüğünüz şeylerden kurtulur, iş hayatınızda geri besleme gerçekleştirmiş olursunuz.
Sizi eleştiren kişi kim?
İnsanlar kendi doğru ve yanlışları ile sizi değerlendirir ve eleştirir. Sizi eleştiren kişinin bunu hangi amaçla yaptığını nesnel şekilde değerlendirmelisiniz. Sizi aşağı çekmek için ya da geliştirmek için mi söylüyor?
Eleştiriye dikkat kesilin!
Ortada oluşan bir hatada savunma yapıyor olmanız sizi geliştirmek yerine geriletir. Savunma içgüdülerinizi bir kenara bırakın ve söylenenlere kulak verin. İyi bir dinleyici olursanız, karşınızdaki kişi anlayabilirsiniz ve işleri yoluna koyabilirsiniz. Eğer içgüdülerinizi kenara bırakamıyorsanız, bu esnada derin nefesler alarak kendinizi rahatlatabilirsiniz.
Doğru bir eleştiri mi?
İnsanların doğruları ve yanlışları sürekli kesişebilir. Sizinle konuşan kişi iyi niyetli gözükebilir. Her eleştirinin doğruluk payına odaklanın ve dışarıdan bakarak kendi durum değerlendirmenizi yapın. Güvendiğiniz ve dürüstlüğünden şüphe duymadığınız iş arkadaşlarınızın bu konuda fikirlerini de dinleyebilir, doğruluğu tespit edebilirisiniz.
Soru sormaktan çekinmeyin!
Sizi eleştiren kişi aslında ne söylemek istiyor? Biri size, “Bunu böyle yapmazsan daha iyi olur” dediğinde ne için söylediğini anlamamış olabilirsiniz. Söyleneni tekrar ederek doğru anlayıp anlamadığınızı teyit edebilirsiniz. Nedenini anlamadığınız zaman, öğrenmek için sorular sorabilirsiniz.
Teşekkür etmeyi unutmayın!
Olumsuz da olsa her geri bildirim ve eleştiri teşekkürü hak eder. Teşekkür ettikten sonra konu hakkında yapacaklarınızı aktarabilirsiniz. Durum anında aksiyon alacağınız bir şey ise zaman kaybetmeyin. Bir şeyleri değiştirdiğinize inandığınızda geri bildirim almaktan çekinmeyin.
