Sağlıklı beslenme takıntısı, kilo problemi bulunan her insanda kadın erkek fark etmeksizin görülebilmektedir. Çok zayıf ya da fazla kilonuzun bulunması durumunda orthorexia veya orthorexia nervosa adı verilen psikolojik yeme bozukluğu yaşanabilmektedir. Ortoreksiya, diğer yeme bozukluklarından farklıdır. Çünkü bu bozukluk da yenilen gıdanın miktarı değil, kalitesi önemsenmektedir. Yani bir birey, yediği yiyeceklerin ana maddesini düşünerek tüketim yapmaktadır. Tercihlerini bu şekilde gerçekleştirmektedir. Genellikle kilo fazlalığı bulunan kişiler de daha çok görülmektedir.
Ortoreksiya yaşayan bireyler, yiyecek ile elde edecekleri faydayı düşünmeye odaklıdırlar. Tavuk yiyorlarsa protein tükettiklerini, meyve yiyorlarsa vücutlarına şeker aldıklarını düşünmektedirler. Tavuk yerine köfte de tercih edebilirler fakat önemli olan gıdanın türü ya da kalitesi değildir. Bu yemek bozukluğu Amerikalı hekim Steve Bratman tarafından ilk olarak 1997 yılında tanımlanmıştır. “Orthorexia” Yunanca’dan gelen “Ortos” kelimesinden oluşturulmuştur.
Sağlıklı Beslenme Takıntısı Neden Olur?
Sağlıklı beslenme takıntısı çeşitli sebeplerden ortaya çıkabilmektedir. Genellikle aşırı kilo problemi yaşayan kişilerde olduğu düşünülür fakat bu yanlış bir bilgidir. 1 kilo fazlalığı bulunan ve bu rahatsızlığı yaşayan insanlar da bulunmaktadır. Ve yahut, kilo alma eyleminde olup diyet yapmaya odaklanan kişilerde de ortaya çıkabilmektedir. Sağlıklı beslenmeye odaklanmak elbette iyidir fakat aşırısı zararlı olmaktadır.
Yapılan araştırmak, sağlıklı beslenme konusunda takıntılı olan kişilerin obsesif kompulsif bozukluk yaşadığını da ortaya koymaktadır. Kişiler eski ya da mevcut yemek bozukluklarının farkında olmadan bu rahatsızlığa ulaşabilmektedir. Aşırı mükemmeliyetçi bir ruh haline ve karaktere sahip olmak da beraberinde yüksek kaygı ve endişe getirdiği için bu yemek bozukluğuna neden olabilmektedir.
Ortoreksiya Her 10 Kişiden 2’sinde Var
Ortoreksiyanın yapılan araştırmalar sonucunda her 10 kişiden 2’sinde var olduğunu göstermektedir. Oldukça yaygındır fakat pek çok kişi bu yemek bozukluğunu yaşadığının farkında değildir. Kariyer yaşamına fazlasıyla odaklanan kişilerde ve sporcularda çıkması yüzde 6 ile 90 arasında değişmektedir. Bu bozukluğu tespit etmek fazlasıyla zordur. Her insanda farklı bir tanıya sahip olması nedeniyle, bireyin bu rahatsızlığa sahip olup olmadığını anlamak kolay değildir. Fiziksel ve zihinsel sağlık olumsuz yönde etkilendiği için bireylerin depresyon ya da anksiyete yaşadığı da düşünülebilmektedir.
İnsanların yaşamış olduğu hayatlar, sahip olduğu kriterler ve yaptıkları davranışlar, ortoreksiya tanısını zorlaştırabilmektedir. Sosyal yaşamın da bu yemek bozukluğunda etkisi büyüktür. Bu nedenle aşırı kilo veren ya da alan kişilerin büyük bir çoğunluğunda bu problem sık sık görülmektedir.Sağlıklı beslenme hevesi olan kişilerin ortoreksiya hakkında bilgi sahibi olması önemlidir. Çünkü birey bu rahatsızlık ilerlediğinde yemek yemeyi reddetme aşamasına kadar gelebilmektedir.
Doğru beslenmek için en iyi yöntem uzman bir doktora başvurmaktır. Vücudunuza ve size iyi gelen kilo alma ya da verme yöntemini bir doktora danışarak gerçekleştirmeniz gerekir. Kendi başınıza mücadele vermek belli bir noktadan sonra saplantıya dönüşebilmektedir.
