Saygısızlık Yapmak Kolaydır Mahcup Olmayı Bilmek Gerekir

Saygı kavramı diğer tüm kavramlar gibi kişiden kişiye değişir. Sözlükte ilk anlamı “büyüklere, yaşlılara, değeri yüksek olanlara, kutsal bilinen kimselere, şeylere karşı duyulan, sevgi ve çekinmeyle karışık bağlılık duygusu.” iken ikinci anlamı, “başkalarını rahatsız etmekten çekinme duygusu, inceliği.” anlamına gelir.

Bazı kurallar çok basittir. Eğer bir satış mağazasında çalışıyorsanız, “müşteri her zaman haklıdır” cümlesi çalışanın susma sloganıdır. Müşteriler her zaman haklı değillerdir ama saygısızlık yapmaya hakkınız da bulunmaz. Bazen çalışanların, müşterilere, yaptığı işe ya da hayatındaki gelişmelere tahammülü kalmaz ve saygı çerçevesinde çalışan her şeyi bir kenara bırakmak zorunda kalır.

Çalışanların Susma Sloganı

Bir işletmeye girdiğinizde çalışanların sizinle kontak kurması gerekir. Göz kontağı kurarak, “merhaba, hoş geldiniz” gibi cümleler ile iyi bir başlangıç yapması gerekir. Canı çok sıkkın olabilir, mesainin son saatleri olabilir ya da yorgun olabilir.

Müşteriler sürekli sorular sorar. Bu rengi var mı? Şu bedenini getirir misiniz? Bunlar dezenfekte ediliyor mu? Reyonda bu ürünü bulamadım? Çalışanın ise yegane görevi müşteri memnuniyeti üzerine kurulur. Kendinden vazgeçmesi beklenir. Çalışan ya da müşteri olun saygı çerçevesini unutmamak gerekir.

Biz insanlar için her zaman mümkün olmayabilir. Çünkü aynı şekilde müşterinin de canı sıkkın, yorgun ve zorlu mesai saatlerinden sonra zorunda olduğu alışverişi yapıyor olabilir. İki tarafta birbirine saygısızlık yapmaktan çekinmeyeceği noktada da müşteriler de “müşteri her zaman haklı” sloganından yola çıkar. Şikayetler yağdırmaya başlar.

Kısacık dünya da derdimiz, “bana hoş geldin demedi” olur. Önemsiz gibi görülür belki ama çalışan ve müşteri beklentiye girer. En azından bir saygı beklentisi. Aslında müşteri de içeriye girdiğinde “kolay gelsin” demeyi tercih etmemiş olabilir. Ancak bu müşterinin inisiyatifine kalmış olduğu için çalışan tarafından saygısızlık sayılmaz.

Saygısızlık Yaptığının Bilincinde Olmak

Diyelim bir işletmeye girdiniz ama çalışanlar sizinle iletişime geçmek yerine kendi aralarında sohbet etmeye devam ettiler. Herhangi bir tepki vermediniz ve alışverişinizi yapmaya başladınız.

Bir süpermarkete girdiğinize zaten bunu beklemezsiniz ancak bir franchising işletmesine bu beklenti ile girersiniz. İstediği tepkiyi ve saygıyı görmeyen müşteri üzerinde hala bulunmayan ilgi sonrasında saygısızlık parametresi dolmaya başlar. İlgi göremediği takdirde de çıkarken imalı bir şekilde çalışana teşekkür edebilir. “Saygısızlık yaptığını düşünüyorum ve sana saygısızlık yapıyorum.” Bu durumda çalışan ya özürlerini iletir ya da saygısızlık yapıldığını düşünerek sert bir cevap verir. “Rica ederiz, yine bekleriz.”

Müşterinin cevabı ise mesajın anlaşılmaması üzerine direkt hale gelir ve “ne kadar da saygılısınız” diyerek durumu çalışan için daha da kötü hale getirebilir. Bu noktada hala asıl beklenen tepkiyi alamayan müşteri ve veremeyen çalışan iyice gerilir.

Müşteri parası ile çalışanı da satın almadığını unutmamalı, çalışanlar ise zaten bir şey almayacak ya da mesai sonu zaten dememelidir. Ama biz insanlar hayli garibiz ve böyle ayrıntılarda boğulmayı çok severiz. En azından çalışan mahcup olduğunu karşı tarafa iletmiş olsaydı, belki müşteri de mahcup olabilirdi. Kim bilir?